Zaćmie nie można zapobiec, ale nie znaczy to, że każdy z nas zachoruje. Choroba prawie u każdego przebiega inaczej - niekiedy rozwija się przez kilka miesięcy, czasem długie lata. Efektem jest pogorszenie widzenia (może równocześnie zaatakować obie soczewki). Zaćmę łatwo rozpoznać- jest to postępujące mętnienie soczewki oka. Współczesna medycyna może przywrócić ostrość widzenia i uwolnić chorych od zaćmy, często przy tym również od okularów. Żeby poprawić jakość widzenia u osób z rozpoznaną zaćmą trzeba usunąć zmętniałą soczewkę i wszczepić w to miejsce sztuczną. Zabieg jest prosty, skuteczny i rzadko powoduje powikłania. Można go przeprowadzić u każdego: u kilkutygodniowych dzieci (gdy jest wrodzona) i u 100-latków. Jeśli okulista stwierdzi u nas zaćmę, nie zwlekajmy z zabiegiem. Może się ona bowiem przekształcić w zaćmę przejrzałą, której nieleczone powikłania mogą doprowadzić do nieodwracalnej utraty wzroku.
Przed przygotowaniem do planowego zabiegu operacyjnego standardowo należy wykonać następujące badania, ale ich zakres może być powiększany w zależności od współistniejących chorób:
Morfologia
OB
Koagulogram
Potas
Sód
EKG
Z wynikami powyższych badań pacjent zgłasza się do swojego lekarza internisty, który na ich podstawie oraz na podstawie badania i wywiadu internistycznego, uwzględniając aktualnie stosowane leki, pisemnie orzeka, że pacjent może być operowany w znieczuleniu miejscowym w trybie ambulatoryjnym.
Na 7 dni przed operacją jeśli to możliwe i po konsultacji ze swoim prowadzącym lekarzem internistą/rodzinnym należy przestać przyjmować leki zmniejszające krzepliwość krwi, typu: ACARD, ACENOKUMAROL, POLOCARD, PROFICAR, ASPIRYNA. W przypadku pacjentek należy zaprzestać wykonywać makijaż oczu i nie używać kremów wokół oczu. Zalecane jest mycie oczu chusteczkami BLEPHACLEAN lub tego typu innymi preparatami, które mają za zadanie oczyszczać brzegi powiek i zmniejszać ilość zlokalizowanej tam flory bakteryjnej.
Przed operacją należy stosować krople przepisane przez lekarza podczas konsultacji kwalifikującej do operacji. Krople należy podać po 1 kropli do oka operowanego, zachowując 5- minutowy odstęp pomiędzy lekami.
W dniu zabiegu:
Należy zakroplić oko operowane wg instrukcji.
Pacjent powinien być na czczo lub zjeść lekkie śniadanie – dopuszczalne na około 8 godzin przedoperacją.
W przypadku przyjmowania leków obniżających ciśnienie tętnicze należy je przyjąć jak zawsze, popijając minimalna ilością wody.
Pacjent chory na cukrzycę powinien wziąć ze sobą leki przeciwcukrzycowe.
Pacjent zgłasza się do szpitala z aktualnymi wynikami badań (wykonanymi na 2-4 tygodnie przedzabiegiem), dowodem tożsamości, zaświadczeniem lekarskim uzyskanym od lekarza internisty, wypełnioną ankietą anestezjologiczną, piżamą oraz obuwiem na zmianę.
Po zabiegu pacjent wraca do domu- najlepiej pod opieką dorosłej osoby towarzyszącej, pacjent zgłasza się na wyznaczoną wizytę kontrolną według zaleceń lekarza operującego. Po wizycie kontrolnej należy przestrzegać zaleceń dotyczących stosowania kropli do oczu.
Zalecenia w czasie rekonwalescencji:
Prowadzić oszczędzający tryb życia unikać wysiłku fizycznego, szczególnie w okresie pierwszego miesiąca po zabiegu.
Unikać pochylania się i napinania mięsni brzucha. Sięgając np. po rzeczy z podłogi najlepiej wykonać przysiad.
Nie podnosić ciężkich rzeczy.
Nie uprawiać sportu, nie jeździć na rowerze, motorze itd.
W razie potrzeby stosować słabe środki ułatwiające wypróżnienie.
Nie podejmować stosunków płciowych wcześniej niż po 2 tygodniach od operacji.
Nie trzeć oka operowanego, zachować ostrożność podczas mycia twarzy.
Należy unikać zaciskania powiek, zwłaszcza bezwiednego w trakcie śmiechu, kaszlu, kichania czy ziewania.
Nie myć włosów wcześniej niż w drugim tygodniu po zabiegu. Po zakończeniu drugiego tygodnia można umyć głowę, odchylając ja do tyłu i unikając dostania się wody i szamponu do oka.
Nie stosować gorącej kąpieli, nie korzystać z sauny.
Można używać stosowane wcześniej okulary, jeżeli jednak szkło po stronie operowanego oka znacznie przeszkadza w widzeniu, można je usunąć i zastąpić czasowo szkłem bez korekcji (zerowym).
Ostateczna korekcja okularowa zostanie dobrana po całkowitym wygojeniu się rany pooperacyjnej- co następuje najczęściej w przeciągu 3 miesięcy. W tym celu należy się zgłosić doswojego lekarza okulisty.
Zaćma (katarakta) to choroba dotycząca najczęściej osób po 60 roku życia, ale zdarza się coraz częściej u osób młodszych. Dodatkowo jej częstość występowania zwiększa się niezależnie od wieku w sytuacjach takich jak:
urazy oka,
praca w warunkach szkodliwych,
kontakt oczu z chemikaliami,
stany zapalne oka,
przewlekłe choroby (np. cukrzyca),
przyjmowanie niektórych leków (najczęściej preparatów sterydowych)